یادی از شهریار ملک سخن
تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۴۸۳۰۵
شهریار شاعری عاشق بود که شعر او جلوه‌ای از پاکی وجود و تبلور حقیقی احساس بود. با آن دلی که غزال چابک دشت‌های غزل بود، می‌خرامید و چشم زیبا دوست «شاعری» را به خود وا می‌داشت. آنجا که در دامـن دل‌انگیز «حیدر بابا» طنین می‌افکند، دل هر عاشق وارسته‌ای به آن سو می‌شتافت. او در سیر پر دامنه خویش، در سلوک عاشقی تا بدان جا پیش رفت که سزاوار دریافت خرقه از دستان مرشد طریقت گشت؛ اما فروتنی و خاکساری‌اش او را به عالم شاعری فرا خواند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
استاد سید محمدحسین بهجت تبریزی، شاعر پرآوازه معاصر ایران است که در شعر خود به «شهریار» تخلص می‌کرده و با چیرگی تمام به زبان‌های «فارسی» و «ترکی» شعر می‌سروده است. نفوذ معنوی کلام شیرین این شاعر از یک سو در همه جای سرزمین پهناور ایران بر سراچه دل کوچک و بزرگ، زن و مرد، پیر و جوان نشسته و هر ایرانی غزلی، قطعه‌ای و یا لااقل بیتی از «شهریار» بر لوح خاطر خویش سپرده است و از سوی دیگر آوازه شهرت این عاشق دلسوخته از فراسوی مرزهای ایران به سرزمین‌های دیگر و به ویژه کشورهای ترک زبان رسیده و سخنان دلنشینش روشنی بخش دل شیفتگان گشته و هر ترک زبانی که منظومه «حیدربابای» او را شنیده منقلب گشته و بر روح لطیف و دل با صفا و هنری همتای او آفرین گفته است.
استاد محمدحسین شهریار را به سبب غنا و استحکام شعری، تنوع آفرینش‌های هنری و از همه مهم‌تر جاذبه، نفاذ و رواج کلام می‌توان یکی از بزرگ‌ترین شاعران قرن حاضر ایران دانست. در قلمروی نقد ادبی ایران از دیرباز سخن سنجان نکته‌پرداز همه از یک دل و یک زبان، لب به تحسین شهریار گشوده‌اند. ملک الشعرای بهار با عنایت به اشعار شهریار درباره شخصیت او می‌گوید: «شهریار نه تنها افتخار ایران است بلکه افتخار مشرق زمین به شمار می‌رود.»
سید محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار فرزند حاج میر آقا خشکنابی که خود از اهل ادب بود در تبریز چشم به جهان گشود. تولدشهریار متقارن انقلاب مشروطیت بود و در سال 1285 هجری شمسی در روستای خشکناب نزدیک بخش قره چمن متولّد گردید. کریم الطبع و با ایمان بود وی در سال 1313 در قم بدرود حیات گفت. محمد حسین تحصیل را در مکتب خانه قریه زادگاهش با گلستان سعدی، نصاب قرآن و حافظ آغاز کرد و نخستین مربی او مادرش و سپس مرحوم امیر خیزی بود.
ایام کودکی شهریار با جنبش آزادی خواهان مشروطه به رهبری ستارخان و باقرخان همراه بود. وی در کودکی با قرآن و دیوان حافظ آشنا شد و پس از تحصیلات مقدماتی حوزوی به تهران رفت و وارد مدرسه دارالفنون شد.
شهریار تحصیلات خود را با قرائت گلستان و نصاب در مکتب آن قریه و پیش پدر آغاز کرد و در همان اوان با دیوان حافظ که همواره در دسترسش بوده آشنایی پیدا کرد به طوری که می‌گوید «هر چه دارم از دولت حافظ دارم».
بعد از گذراندن دوره سیکل در مدرسه متحده و فیوضات در سال 1300 به تهران رفت و تحصیلات متوسطه را در دارالفنون به پایان رساند و وارد مدرسه طب شد، پس از پنج سال تحصیل کمی قبل از اخذ دیپلم دکترا مدرسه را ترک گفت و مدتی در تهران بود تا اینکه بالاخره در سال 1310 وارد خدمت شد.
شهریار بعد از ترک تحصیل به خراسان رفت و به خدمات دولتى پرداخت و در اداره ثبت اسناد نیشابور مشغول به کار شد و در آنجا نقاش بزرگ کمال‌الملک را ملاقات کرد و مثنوى معروف «زیارت کمال‌الملک» را سرود، سپس بعد از آن مدتى به تهران منتقل شد و پس از چند بار تغییر شغل و سمت در بانک کشاورزى به کار پرداخت، با آنکه این کار را هم دوست نداشت تا ایام بازنشستگى به همین خدمت مشغول بود.
استاد شهریار در اوایل جوانى و آغاز شاعرى «بهجت» و نیز «شیوا» تخلص مى‌کرد ولى به علت ارادت قلبى و ایمانى که در همان کودکى و نوجوانى به خواجه شیراز داشت براى یافتن تخلصى درویشانه به دیوان حضرت تفالى زد.
ارادت شهریار به ائمه اطهار(ع) و به خصوص امام حسین(ع)
شهریار به ائمه اطهار(ع) ارادت خاصی داشت که این علاقه و ارادت منجر به سرودن اشعاری در مورد آن بزرگواران شد. همچنین دلیری طبع و غنای اندیشه و دستیابی شهریار به خزائنی از اصطلاحات روزمره برای بیان حال و هوایی که در آن قرار داشت، وی را قادر ساخته است تا در رؤیاهایی فراتر از تمناهای مادی خود به پرواز درآید؛ رؤیاهایی که شایسه تعظیم و اجلال است و ملهم از آیات قرآنی، احادیث، روایات، اخبار عرفان و سیر در معراج حکمت اشراق است که وی را به سوی محبتی آسمانی عروج می‌دهد و برازنده طبع شکوهمند و هنر مجلل اوست و شعر عاشورایی و رثایی، نمونه‌ای از این هنر اوست.
این شاعر ایرانی غزل‌‌های دلنشین بسیاری سروده است که اثر زیبایش در وصف مولای متقیان حضرت امیرالمونین علی (ع) است با مطلع «علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را». از نمونه بارز این اشعار است.
منظومه ترکی «حیدر بابا» که نام کوهی در زادگاهش است هم از زیباترین اشعار شهریاربه زبان مادری اوست.
هنگامی که انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) در بهمن ۱۳۵۷ پیروز شد، او با همان روحیه دینی و ذهنیّت صاف و روشن خود، از انقلاب و به دنبال آن از دفاع مقدس دفاع کرد.
شهریار سرانجام به دنبال کسالتی، از بیستم آذر ۱۳۶۶ در بیمارستان بستری شد و با وجود معالجه موقت در ۲۷ شهریور ۱۳۶۷ ، به ابدیت پیوست.
وی در روز دوشنبه ۲۸ شهریور ماه در مقبره الشعرای تبریز به خاک سپرده شد.
ابراهیم اقبالی، شاگرد استاد شهریار، ساختار شعر شهریار و تنوع قالب‌های شعری او از ویژگیها است که او را از سایرین متمایز می‌کند. شهریار سعی کرده است که با تمامی قالب‌های شناخته شده شعر فارسی، شعر بگوید و الحق که در همه موارد به خوبی و زیبایی از عهده این کار بر آمده است. هر قالبی را چنان سروده است که گویی در عمر خویش به غیر از آن قالب شعر نگفته یا در همهی فنون قالب‌های شعری ذی فن است. شهریار علی‌رغم شهرتش به غزل سرایی، قصایدی گفته که به قصاید شیوا و چکامههای استوار خاقانی پهلو میزنند و قطعاتی دارد که یک دنیا ظرافت و معنی را در ظرف کوچک خویش گنجانده است. مثنویهای او پختگی مثنوی شریف را به یاد میآورد و در قالب‌های نو از شاعران مهم دوره‌ی خود، همچون مشیری و سایه، عقب نمانده است.
وی با اشاره به شعرهای عاشورایی و مذهبی شهریار اظهار کرد: شاید برای بسیاری سوال باشد که چرا نوحههای شهریار، چنین موردپسند عموم مردم قرار گرفت. شهریار تربیت‌یافته خانوادهای مذهبی بود و دین در سبک زندگی شهریار نفوذ کرده بود.
وی با اشاره به اولین سروده شهریار در هفت‌سالگی اضافه کرد: اولین شعر شهریار در این سن با مضمون ثواب و گناه و تحت عنوان «من گنه‌کار شدم وای به من، مردم‌آزار شدم وای به من»، بود و این نشان می‌دهد این کودک هفت‌ساله از همان ابتدا با مضامین دینی آشنا بوده و بنیاد فکریاش بر مبنای دین بنا شده بود.
اقبالی در ادامه هدایت شدن از سوی غیب را از جمله ویژگی‌های شهریار دانست و افزود: شهریار شاعری سرد و گرم چشیده بود و دو جنگ جهانی، نابودی سلطنت قاجار و سر کار آمدن رژیم پهلوی و انقلاب عالمگیر اسلامی را به چشم دیده بود. خود شهریار اذعان کرده بود که موقع انحراف، بارها حس کردم که دستی از غیب مرا هدایت می‌کند که دیدن رویاهای صادقه نیز خود دلیلی بر این ادعای شهریار بود.
عضو هیات علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه تبریز با بیان این که شهریار، سیاسی نبود، اظهار کرد: روی آوردن شهریار به انقلاب اسلامی، صبغه مذهبی داشت و او از روی علاقه به رهبر معظم انقلاب، به انقلاب اسلامی روی آورد.
وی با اشاره به «صدق نفس شهریار و خواب آیتالله مرعشی نجفی مبنی بر شعر خواندن شهریار برای امیرالمومنین علی(ع)» گفت: حسن نیت شهریار در سرودن اشعارش برای ائمه(ع) باعث شده بود که مورد عنایت معصومین(ع) قرار بگیرد، در صورتی که از نظر فنی اشعاری فنیتر از اشعار شهریار برای ائمه(ع) سروده شده است.
اقبالی، خاطرنشان کرد: شهریار نبوغ ذاتی داشت و در کودکی با دو کتاب قرآن و دیوان حافظ مانوس بود و از این رو از این دو کتاب ارزشمند در سرودن اشعارش بهرهگرفته است.
علی اصغر شعردوست، رئیس هیات امنای موزه استاد شهریار با بیان اینکه در سده اخیر شاعری نداشتیم که کلامش در حد و اندازه کلام استاد شهریار باشد، گفت: به تعبیر مردم تبریز، شعر شهریار آخر زیبایی‌هاست.وی، اظهار کرد: شهریار ملک ادب و سخن ستاره پر تلالویی است که نه تنها در آسمان تبریز بلکه در آسمان ایران و حتی در آسمان ادبیات مشرق زمین می‌درخشد.
وی با اشاره به اینکه زندگی شهریار شبیه به زندگی واقعی خود مردم است که توانسته در دل مردم جای گیرد، گفت: استاد شهریار خاطرات زیادی از شب‌های تبریز، باغ گلستان، از ائل‌گلی و فضای صمیمی مردم تبریز دارد که نمونه آن شعر «بهجت‌آباد خاطره‌سی» است که همچنان در ذهن مردم ماندگار است که خود داستان زیبایی دارد.
شعردوست، در همین راستا به ابیاتی از شعر «بهجت‌آباد» استاد شهریار اشاره کرد و یادآور شد: عشق معنوی شهریار از عشق زمینی شروع شده که خود معتقد بود عشق نردبان تعالی است.
رئیس هیات امنای موزه استاد شهریار، افزود: شهریار وقتی می‌خواست در عنفوان جوانی از دختر مورد علاقه‌اش جدا شود مادر دختر، شهریار را مجبور کرد که به وی بگوید هیچ‌گاه به وصال هم نخواهند رسید و از این رو از استاد خواست که با دخترش در پارک بهجت قرار گذاشته و این موضوع را بیان کند.
وی با بیان اینکه پارکی در محله بهجت‌آباد در تهران محل جدایی شهریار از دختر مورد علاقه‌اش بود، ادامه داد: شهریار از یک روز قبل قرار به پارک بهجت می‌رود تا از دختر مورد علاقه‌اش خداحافظی کند و در آنجا اشعاری زیبا را می‌نویسد.
رئیس هیات امنای موزه استاد شهریار بیان کرد: در آن شب قبل جدایی، شهریار در پارک می‌گوید که همه در خواب هستند و تنها خدا و من بیدار هستیم و البته گاهی اوقات پرنده شبانگاهی بیدار است که باد برای آن لالایی می‌خواند و از حس و حال خود در آن شب می‌نویسد.
وی ادامه داد: در اشعار بهجت‌آباد، استاد شهریار اشاره به خواب خود کرده که در حال سجده بوده و حتی گفته است غمی از اینکه رو به سوی معبود داشته باشم، ندارم.
شعردوست با بیان اینکه شهریار عشقی پرگل و شکوفه داشت، بیان کرد: افسوس که عشقش را نسیم و خزان از بین برد.
وی با تاکید به اینکه شهریار بی‌تردید آخرین وارث غزل ایران است، اذعان کرد: شهریار در همه قالب‌های شعری، اشعار شاهکاری سروده و در شعر فارسی، غزل و در شعر ویژه خود به نام مکتب شهریار سرآمد در یک صدسال اخیر بوده است.
سفیر اسبق ایران در تاجیکستان با اشاره به اینکه استاد شهریار در شعر ترکی نه تنها احیاگر بوده بلکه با آفریدن منظومه‌هایی شاهکار و ماندگاری مانند حیدر بابای سلام و سهندیه خود را جاودانه کرده است.
وی تصریح کرد: استاد شهریار گشاینده راهی بود که همه گویندگان و سرایندگان شعر ترکی بعد از شهریار به اتفاق به تقلید و تبعیت از شهریار پرداخته‌اند.
نماینده اسبق مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: به دلیل همین ویژگی‌های خاص و ویژه استاد شهریار بود که خلاء و فقدان روزی در تقویم سالیانه کشور به نام روز شعر و ادب فارسی احساس شد.
وی با اشاره به اینکه در سال ۱۳۷۹ موضوع انتخاب روز شعر و ادب فارسی را از شورای عالی فرهنگی مطالبه کردم، افزود: در همین راستا انتخاب روز درگذشت استاد شهریار در ۲۷ شهریورماه را به نام بزرگداشت استاد شهریار و روز شعر و ادب فارسی ایران پیشنهاد دادم که بعد از طی مراحل قانونی به تصویب رسید و ابلاغ شد.
مختار صدر محمدی مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی مقبره‌الشعرای تبریز نیز انتخاب روز بزرگداشت استاد شهریار در کنار روز شعر و ادب فارسی را اینگونه بیان می‌کند: هر شاعر در یک زمینه خاصی معروف و مشهورند مانند حافظ در غزل ولی شهریار در سرودن شعر در تمامی قالب‌های شعری استعداد خاصی داشت و می‌شود گفت این دلیل شهریار را از دیگر شعرا متمایز کرده و باعث نامگذاری روز بزرگداشت این شاعر همراه با روز شعر و ادب پارسی شده است.
وی،ادامه داد: وقتی می‌خواهیم استاد شهریار را بر فرض مثال در قالب شعر نو بررسی کنیم می‌بینیم او همسو با پدر شعر نو شعر می‌سراید و شاید این تبلور و استعداد خدادادی در تمامی عرصه‌های شعری در استاد هستیم.
وی در رابطه با قدرشناسی مردم از این شاعر بزرگ اینگونه پاسخ می‌دهد: متاسفانه در مورد استقبال و اهمیت دادن به این شاعر در استان کم لطفی شده است در حالیکه باید امروزه در استان شاهد کتب مختلف و بیشماری در مورد این شاعر بزرگ آذربایجانی در کتابخانه‌ها بودیم و به عنوان یک شاعر در سطح کشوری به وی بها داده می‌شد.
صدرمحمدی با اشاره به نقش مقبره الشعرا در شناساندن شهریار گفت: مدیریت مقبره نمی‌تواند برنامه‌هایی را که در نظر دارد را مستقل به مرحله عمل برساند و باید با مراکز مربوط هماهنگی‌های لازم را به عمل بیاورد ولی ما همیشه سعی کرده ایم هر آنچه در توان داریم در خدمت کسانی که به عنوان بازدیدکننده، مسافر، یا اهالی فرهنگ و تمامی اقشار مختلف در این مجموعه باشیم.
وی در مورد بعد مذهبی و تاثیر در اشعار استاد شهریار اظهار کرد: خود استاد گفته‌اند که وقتی برای بار اول توانستم بخوانم با ۲ کتاب که یکی قرآن بود و دیگری دیوان حافظ بود آشنا شدم و این خود نشان دهنده این است که استاد از موقع یادگیری الفبا با این کتب انس گرفته است که یکی از بارزترین علامت‌های مذهبی بودن استاد را می‌توانیم در شعر «حیدربابای سلام » ببینیم.
وی ادامه داد: وقتی حیدر بابا را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که ژانرهای درام مذهبی بسیاری مانند مسجد، مرثیه، رفتن به کربلا را می‌بنیم که بنا به گفته‌های خود شهریار، که امروز اگر در جایی هستم و اشعاری می‌سرایم که مورد پسند مردم است همه این موارد زیر سایه قرآن و نظر اهل بیت(ع) بوده است.
صدرمحمدی گفت: ایدلوژی شهریار همواره با قرآن بوده است و این نشان دهنده روح و معرفت عمیق وی در درک عظمت کلام آسمانی خداوند است که در اشعاری در وصف امام زمان، حضرت علی و تمامی ائمه بزرگوار نظاره گر ان هستیم.
محمد محمدپور، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان‌شرقی اظهار کرد: شاهکار آفرینی شهریار در دو زبان فارسی و ترکی نیازمند پرداخت بیشتر به شاخصه‌های شعری و شخصیتی این شاعر شهیر است.
وی گفت: استاد شهریار از سخن‌سرایان برخاسته از دیار ادب‌پرور آذربایجان بوده که روز ملی شعر و ادب به نام او زینت یافته و پژوهش در وادی سخن شهریار و شناساندن وجوه مختلف اشعار کم نظیر وی، بخشی از ادای دین اهالی فرهنگ و ادب نسبت به وی است.
محمدپور، استاد شهریار را حلقه واصل شعر ترکی، فارسی و عربی عنوان و اظهار کرد: 27 شهریور روز ملی شعر و ادب فارسی را همواره به یاد استاد شهریار و دیگر ادیبان ایران زمین پاس خواهیم داشت زیرا اشعار آن شاعر بزرگ ایران زمین در موضوعات مختلف هر یک شاهکاری در گنجینه ادبی ایران و ادبیات معاصر شناخته می شود.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری قرآن ایکنای آذربایجان شرقی خبرگزاری بین المللی قرآن فرهنگی محمدحسین شهریار روز شعر و ادب فارسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۴۸۳۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۶۵ استاد نمونه کشوری تجلیل شدند
سی و یکمین آیین تجلیل از اعضای هیئت علمی نمونه کشوری با تقدیر از ۶۵ استاد نمونه دانشگاه‌های سراسر کشور برگزار شد که از این میان ۶ نفر از استادان زن بودند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران میزبان آیین هر ساله تجلیل از استادان نمونه کشوری با حضور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، جمعی از روسای دانشگاه های کشور و اعضای هیات علمی بود.
در این مراسم از ۶۵ استاد نمونه کشوری تجلیل شد. همچنین نام‌های آشنایی مانند عبدالرسول پورعباس رئیس سازمان سنجش آموزش کشور، پیمان صالحی معاون پژوهشی وزارت علوم، قاسم عموعابدینی معاون آموزشی وزارت علوم، احمد فاضل زاده رییس موسسه استنادی جهان اسلام در میان برگزیدگان به چشم می‌خورد.
همچنین جوان‌ترین استاد نمونه در این مراسم که از وی تجلیل شد ۴۵ ساله بود و مسن‌ترین استاد نیز که مورد تجلیل قرار گرفت ۷۰ ساله بود.
اسامی برگزیدگان این مراسم به شرح زیر است:
مصطفی صحرایی دانشگاه تبریز، مجید صنایع پسند دانشگاه تهران الهه گوهرشادی دانشگاه فردوسی مشهد، بهروز عبدلی دانشگاه شهید بهشتی، مسعود گنجی دانشگاه محقق اردبیلی، حسین کلباسی اشتری دانشگاه علامه طباطبائی، فرزام فرهمند دانشگاه صنعتی شریف، عباس مصلی نژاد دانشگاه تهران، ابوالقاسم یعقوبی، دانشگاه بوعلی سینا، سید عبدالکریم سجادی، دانشگاه فردوسی مشهد، فرزان قالیچی، دانشگاه صنعتی سهند، سید مصطفی حسین علی پور، دانشگاه علم و صنعت ایران، حسین شریعتمداری دانشگاه صنعتی اصفهان
سید محمدرضا تقوی، دانشگاه شیراز، عباس سعیدی، دانشگاه شهید بهشتی، بی بی فاطمه میرجلیلی، دانشگاه یزد، مجید قاسمی، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر طوسی، علی اکبر صبوری، دانشگاه تهران، مسعود دربندی، دانشگاه صنعتی شریف، علی طیب‌نیا، دانشگاه تهران، حسین بلندی، دانشگاه علم و صنعت ایران، عباس عرفانیان امیدوار، دانشگاه علم و صنعت ایران، محمدرضا یمانیان، دانشگاه تربیت مدرس
حمید نادگران، دانشگاه شیراز، یدالله اردوخانی، دانشگاه الزهرا، عبدالرسول پورعباس، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صالح حسن زاده، دانشگاه علامه طباطبائی
حجت الاسلام والسلمین حسن نمازی ربطی دانشگاه علامه طباطبائی، صالح حسن زاده دانشگاه تبریز، مهدی ایران نژاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر، محمدمهدی سپهری، دانشگاه تربیت مدرس، محمد سعید تسلیمی، دانشگاه تهران، حمیدرضا قاسم، دانشگاه تبریز، عی باقری دولت آبادی، دانشگاه یاسوج، آرش قربانی چقامارانی دانشگاه بوعلی سینا، نجمه شیخ زاده، دانشگاه تبریز، قاسم محمدی نژاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، نوشین بیگدلی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، مجید قلهکی دانشگاه سمنان، دانیال کهریزی دانشگاه رازی، سیدعلیرضا افشانی دانشگاه یزد، رضا درویش زاده دانشگاه ارومیه، امیر حمزه حقی آبی، دانشگاه لرستان
حسن هاشمی پور رفسنجان دانشگاه ولیعصر رفسنجان، حمزه امیری دانشگاه لرستان، اباصلت حسین زاده کلاگر دانشگاه مازندران، روح الله فدایی نژاد بهرام جردی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، خسرو خواجه دانشگاه تربیت مدرس، رقیه رستم پور ملکی دانشگاه الزهرا (س)، یداله یمینی دانشگاه تربیت مدرس
مقصود امیری دانشگاه علامه طباطبائی، علیرضا کیاست دانشگاه شهید چمران اهواز، سیداحمد فاضل زاده حقیقی، دانشگاه شیراز، علی اکبر جعفری، دانشگاه مازندران، علی ربانی خوراسگانی دانشگاه اصفهان، رجبعلی برزویی دانشگاه شهید بهشتی، سعید عباس بندی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، زهره حجتی نجف آبادی دانشگاه اصفهان، حسن سبزیان دانشگاه اصفهان، قاسم عموعابدینی دانشگاه تهران، محسن نیازی دانشگاه کاشان، داود دمیری گنجی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، پیمان صالحی دانشگاه شهید بهشتی، رحمت الله مرزوقی دانشگاه شیراز، سید جلال دهقانی فیروزآبادی، دانشگاه علامه طباطبایی، رضا خجسته مهر دانشگاه شهید چمران اهواز.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند